ΒΗΜΑ 5: Εκπαίδευση
Λόγω της χρήσης των ψηφιακών πλατφορμών, η οποία μπορεί να προκαλέσει μεταξύ άλλων κόπωση των ματιών, πόνο στον αυχένα, συνιστάται ειδική εκπαίδευση για τους/τις ηθοποιούς που θα πειραματιστούν με τις ψηφιακές πλατφόρμες. Μπορούν να πραγματοποιηθούν ασκήσεις όπως:
Οι ειδικές ικανότητες για αυτό το βήμα είναι οι εξής:
Όπως και στο προηγούμενο βήμα, αν και μπορεί να είναι συλλογική δραστηριότητα, η εν λόγω προσωπική δεξιότητα είναι απαραίτητη για την καλύτερη ανάπτυξη αυτού του βήματος.
Να λαμβάνετε πάντα υπόψη τη συνεισφορά κάθε μέλους της ομάδας.
Είναι μια ιδιαίτερα σημαντική ικανότητα όσον αφορά τη διαχείριση του χρόνου που απαιτείται για την υλοποίηση αυτού του βήματος.
Ψηφιακή εκπαίδευση
Για να καταστεί σαφέστερο αυτό το βήμα, προτείνεται η ακόλουθη δραστηριότητα:
Θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των συμμετεχόντων/-ουσών στη διαδικασία, αλλά όλοι/-ες θα πρέπει να συμμετάσχουν στην Εκπαίδευση.
- Να προετοιμάσετε και να ενεργοποιήσετε το σώμα και τη φωνή για τις πρόβες.
- Να αποτρέψετε τυχόν προβλήματα από την υπερβολική χρήση των ψηφιακών πλατφορμών.
Από 10 έως 30 λεπτά
- Η/Υ
- Σύνδεση στο Διαδίκτυο
- Μουσική (προαιρετικά)
- Πλατφόρμα συναντήσεων με κάμερα: Meet, Zoom, Whatsapp ή άλλη
- Ιδανικά ένας καθαρός χώρος όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να κινούνται άνετα σε αυτόν
Ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να διαμορφώσουν τον χώρο, όχι απαραίτητα έναν μεγάλο χώρο, αλλά έναν καθαρό χώρο. Αν είναι δυνατόν, ζητήστε τους να αφήσουν τις κάμερες και τα μικρόφωνα ενεργά (εκτός αν κάποιοι/-ες αρνηθούν ή δεν μπορούν να το κάνουν).
Ατομικός Χώρος: 5 λεπτά
i) Ο/Η εκπαιδευτής/-ρια δίνει την οδηγία στους/στις συμμετέχοντες/-ουσες να κλείσουν τα μάτια και να δώσουν προσοχή στην αναπνοή, να εισπνεύσουν από τη μύτη και να εκπνεύσουν από το στόμα. Αφιερώστε τουλάχιστον ένα λεπτό για αυτό το βήμα. Μπορείτε να καθοδηγήσετε τη διαδικασία της αναπνοής βήμα προς βήμα, να παίξετε το ηχητικό απόσπασμα ενός καθοδηγούμενου διαλογισμού ή να μείνετε λίγα λεπτά σιωπηλοί/-ές.
ii) Με τα μάτια κλειστά, ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να σαρώσουν το σώμα τους, κάνοντας μια νοερή σάρωση όπου ο/η καθοδηγητής/-ρια κατονομάζει τα διάφορα μέρη του σώματος και μπορεί να κάνει τις ακόλουθες ερωτήσεις:
Πώς έφτασα στη σημερινή πρόβα; Είναι κάποιο μέρος του σώματός μου σφιγμένο; Ποια είναι η θερμοκρασία του σώματός μου; Πώς είναι η αναπνοή μου;
iii) Ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να ανοίξουν τα μάτια τους, να στρέψουν το βλέμμα τους σε ένα σημείο όσο το δυνατόν πιο μακριά από την καρέκλα τους και να το διατηρήσουν για μερικά δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια, κοιτάξτε το πλησιέστερο σημείο (εκτός της οθόνης). Ύστερα, ζητήστε τους να κλείσουν τα μάτια τους, να ξεκουραστούν και να επαναλάβουν. Η άσκηση αυτή συνιστάται να γίνεται περισσότερες από μία φορές, καθώς βοηθά στην καταπολέμηση της κόπωσης των ματιών που προκαλείται από την υπερβολική χρήση της οθόνης.
Ενεργοποίηση των Αρθρώσεων: 5 λεπτά
Προχωρήστε στις διάφορες αρθρώσεις του σώματος από το κεφάλι έως τα δάχτυλα των ποδιών κάνοντας κύκλους και προς τις δύο κατευθύνσεις.
- Λαιμός: Ζητήστε να ανοίξουν οι γνάθοι, ώστε να μην είναι σφιγμένοι
- Οι ώμοι να κινηθούν
- Αγκώνες
- Καρποί-δάχτυλα: Μπορείτε να προσθέσετε ένα μασάζ στα χέρια και τα δάχτυλα
- Μέση
- Γοφοί
- Γόνατα
- Αστράγαλοι
- Πόδια
Κίνηση-Φωνή: 10 λεπτά
Ζητήστε από έναν/μια συμμετέχοντα/-ουσα να ξεκινήσει με μια κίνηση, ενώ τα μέλη της ομάδας προσπαθούν να τη μιμηθούν και να ακολουθήσουν αφήνοντάς τους μερικά δευτερόλεπτα ή ένα λεπτό για εξερεύνηση. Έπειτα, το άτομο αυτό θα πρέπει να ορίσει έναν/μια άλλο/-η συνεργάτη/-ιδα για να συνεχίσει την άσκηση ώσπου να λάβουν μέρος όλα τα μέλη της ομάδας.
Πριν από την έναρξη της άσκησης, ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να δώσουν προσοχή, ώστε να εξετάσουν στα ακόλουθα επίπεδα τις κινήσεις που θα αναπαράγουν ή θα παρουσιάσουν:
- Επίπεδα κίνησης: υψηλό, μεσαίο, χαμηλό.
- Ταχύτητες και ρυθμοί.
Συμβουλή: Κατά τη διάρκεια της άσκησης και ειδικά για να προσαρμοστεί στο ψηφιακό πλαίσιο, μπορείτε να ζητήσετε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να προσθέσουν τη φωνή τους. Αυτό μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας κάποια φωνήεντα και σύμφωνα (Α-Ο-Μ-Σ) ή να τους/τις αφήσετε να εξερευνήσουν ελεύθερα τις ηχηρότητες μαζί με τις κινήσεις. Ζητήστε από την ομάδα να εξετάσει το ενδεχόμενο να διερευνήσει τα εξής:
- Προβολή φωνής (χαμηλή, υψηλή, κλπ.)·
- Τονικότητες: υψηλοί τόνοι, χαμηλοί τόνοι, κλπ.
Παρατήρηση: Η χρήση μουσικής σε αυτή την άσκηση είναι προαιρετική. Συνιστάται να επιλέξετε ένα τραγούδι που να ανταποκρίνεται στα γούστα της ομάδας, ιδανικά δυναμικό ή να περιλαμβάνει μια ποικιλία ρυθμών.
Συμβουλή: Σε περίπτωση που έχουν προγραμματιστεί πολλές πρόβες, συνιστάται μια ψηφιακή εκπαίδευση πριν από κάθε πρόβα. Δηλαδή, ο/η εκπαιδευτής/-ρια μπορεί να σκεφτεί να ζητήσει από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να μοιραστούν μουσική που τους αρέσει/ακούν, ώστε να αποτελέσει το “soundtrack” του εκπαιδευτικού μέρους των προβών.
Διακόψτε σταδιακά την άσκηση.
Μπορείτε να θέσετε στην ομάδα κάποιες ερωτήσεις ως προς την αξιολόγηση της κατάστασης και την περιγραφή των εντυπώσεών τους:
Πώς είναι το σώμα μου τώρα σε σχέση με την αρχή;
Έχει αλλάξει κάτι μέσα μου;
- Η εκπαίδευση μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας ή/και τους στόχους κάθε πρόβας. Συνδέστε την εκπαίδευση και συνδυάστε τη για παράδειγμα με τη δημιουργία χαρακτήρων.
- Αυτές οι ασκήσεις μπορούν να γίνουν χωριστά. Είναι ιδανικές για την έναρξη των προβών.
- Εστιάστε στον αυχένα, τους ώμους, τα χέρια και τα μάτια, καθώς αυτά είναι τα μέρη του σώματος που είναι πιο ευάλωτα στην καταπόνηση λόγω της χρήσης υπολογιστή ή κινητού τηλεφώνου.
Self-massage and exercises for eye fatigue (Αυτομασάζ και ασκήσεις για την κόπωση των ματιών):
https://www.youtube.com/watch?v=F6XPaz9hhaw&ab_channel=FisioOnline
Boal, A. Games for actors and non-actors (2002). Διαθέσιμο στα αγγλικά εδώ:
https://www.deepfun.com/wp–content/uploads/2010/06/Games–for–actors–and–non–actors…Augusto–Boal.pdf
